Pijn tijdens je bevalling

Zoals ik in mijn eerdere blog al schreef, bestaat er dus een misvatting over hoe een “zachte, positieve bevalling” zou moeten zijn. Het idee is dat dit volledig pijnloos en gemakkelijk zou moeten zijn. Vooral het concept van “pijn” heeft voor de meesten van ons heel negatieve associaties. Maar als we even kijken naar de definitie van pijn, volgens de International Association for the Study of Pain, is pijn “een onaangename sensorische en emotionele ervaring geassocieerd met werkelijke of potentiële weefselschade.
Dit roept angst op, wat natuurlijk helemaal niet gek is. Het belichaamt niet het geloof dat pijn bedoeld is om mee te werken, dat pijn een doel heeft tijdens geboorte en dat een barende moeder erdoorheen kan bewegen en het kan omarmen als zogenaamde feedback van haar lichaam.

Het baren van een kind is een natuurlijk functie, waarvoor vrouwenlichamen zijn ontworpen. Simpel gezegd, als onze lichamen niet in staat zouden zijn om te bevallen, zouden we niet bestaan als soort. Generatie na generatie, al duizenden jaren, hebben onze voorouders gebaard zoals de natuur bedoeld heeft. Zij hadden andere vrouwen om zich heen om hen te begeleiden, te onderwijzen en te ondersteunen tijdens hun bevallingsreis. Die moeders, zussen, vriendinnen en vroede vrouwen (wijze vrouwen) lieten de barende mama’s zien hoe een bevalling echt gaat. Ze leerden hen dat natuurlijke bevalling, zoals de natuur bedoeld heeft, niet betekent dat het geen pijn zal doen. Zij wisten dat een bevalling zowel euforisch als pijnlijk kon zijn en leerden elkaar verschillende belangrijke tools voor een zachte bevalling:

1. Luister naar wat je lichaam je vertelt en zorg dat je de oorzaak van de pijn herkent en kunt verwijderen (verandering van omgeving, houding, beperkende gedachtes, enz) verwijdert.
2. Heb vertrouwen in jezelf, jouw lichaam en het natuurlijke geboorteproces.
3. Omring jezelf met een ondersteuning gevend geboorte team (i.p.v. leiding nemend team, zoals het tegenwoordig vaak gaat).

Door deze drie stappen te volgen, kun je je overgeven aan het proces en bevallen zonder angst, te veel pijn of spanning, want dit is vaak de grootste belemmering tijdens de bevalling. Maar wist je dat je deze bevallingspijn kunt verdelen in drie oorzaken of eigenlijk bronnen?

emotionele pijn

Emotionele pijn is de angst voor het onbekende. Het is vaak het directe gevolg van een gebrek aan kennis en educatie. Angst is primitief, waardoor spieren zich spannen en er meer stress hormonen vrijkomen. Terwijl de hormonen cortisol en noradrenaline worden vrijgegeven, gaat je hartslag en bloeddruk omhoog en zullen je baarmoederspieren zich spannen. Je sensorische focus zal vernauwen, waardoor weerstand tegen de ervaring toeneemt; je verliest je vermogen om te redeneren en logische na te denken. Je emoties worden allesomvattend en het is op dat moment bijna onmogelijk om te begrijpen dat overgave aan de weeën en sensaties ze eigenlijk gemakkelijker te hanteren zal maken.
Door beelden te kijken van ontspannen, bekrachtigende geboortes, deze bij te wonen, met andere ervaren vrouwen te praten en jezelf beter informeren, zorg je dat je het geboorteproces en de emoties die ermee gepaard gaan beter begrijpt. Terwijl jij je voorbereidt op jouw bevalling, nemen gevoelens van regie en veiligheid toe naarmate je angst voor het onbekende verdwijnt.

Tijdens je bevalling kan het cruciaal zijn om iemand bij je te hebben die emotioneel met je verbonden is en niet bang is om te vragen:
“Wat is je grootste angst op dit moment?”
Deze persoon kan je partner, verloskundige zus of doula zijn. Ze kunnen klaar staan om je te helpen je angst aan te gaan. Sommige vrouwen maken zelfs grappen tijdens de bevalling over hun angsten. En we weten allemaal hoe helend humor is…

Fysieke pijn

Fysieke pijn is rechtstreeks te wijten aan de weeën, het indalen van je baby, de houding waarin jij je bevindt of de ingrepen en interventies waar je mee te maken krijgt. Het doel van een goede realistische voorbereiding is om te zorgen dat je zo ontspannen mogelijk kunt blijven en onnodige interventies te vermijden. Er zijn een paar eenvoudige maar effectieve tools die je kunnen ondersteunen wanneer je erge last hebt van de weeën:

1. Diepe, ontspannende ademhaling, zodat er voldoende zuurstof naar je baarmoeder en baby gaat.
2. Beweging, verander minstens elke 30 minuten van houding, tenzij je goed ontspannen bent.
3. Gebruik rechtopstaande posities wanneer mogelijk om met de zwaartekracht te werken. Wanneer je recht op staat, zul je merken dat de weeën meestal dichter op elkaar volgen, maar korter van duur en daardoor beheersbaarder zijn. Door de zwaartekracht te gebruiken, kan het je baby helpen goed in te dalen. Liggend op je zij kan ook comfortabel zijn als je wilt rusten, maar probeer het af te wisselen met meer verticale houdingen zoals op handen en knieën.
4. Let goed op het ontspannen van de kaak, handen of voeten. Wanneer je deze aanspant, zal je bekkenboden ook aanspannen en dit kan ervoor zorgen dat je baby weer wat omhoog gaat i.p.v. verder je bekken indaalt.
5. Zorg dat je voldoende drinkt om uitdroging en daarmee een stagnerende ontsluiting te voorkomen. En vergeet niet elk uur te plassen. Dit helpt ook om ruimte te maken voor de baby om in te dalen en maakt de weeën minder intens.

Functionele pijn

Functionele pijn is extra (pijnlijke) druk die je voelt in je lichaam met of zonder weeën, als gevolg van afwijkingen tijdens je bevalling. Vaak komt dit omdat je baby niet in de juiste positie ligt. De meeste “verkeerde uitlijningen” kunnen worden voorkomen of gecorrigeerd tijdens de zwangerschap met de juiste zorg. Yoga, wandelen, zwemmen en aandacht voor een goede, rechte houding zijn allemaal gemakkelijk uit te voeren tijdens je zwangerschap en hebben langdurige voordelen voor jou en je baby.
Osteopathie, manuele therapie, chiropractie en acupunctuur kunnen helpen om je lichaam te openen en je baby de juiste weg naar buiten te laten vinden.

Pijn is eindig

Onthou: pijn heeft een begin en een einde. Het zal niet voor altijd duren. Een wee duurt maximaal 60 seconden. De meeste vrouwen willen pijnverlichting tijdens weeën. Maar wanneer de wee voorbij is, kan je weer ontspannen, energie verzamelen en je voorbereiden op de volgende wee. Als je totaal onvoorbereid je bevalling in gaat, kan het heel moeilijk zijn om je over te geven aan het proces, maar veel van de ongemakken van de bevalling kunnen worden voorkomen door een goede voorbereiding en ondersteund geboorteteam en omgeving te kiezen die met jouw wensen en keuzes zullen samenwerken.

De meeste emotionele pijn kan worden vermeden met een goede realistische voorbereiding op de bevalling met een cursus (let wel: geen standaard pufklasje!).
Functionele pijn kan ook worden verlicht of vermeden met de juiste zorg en aandacht voor de benodigde tools die je ondersteunen.
Fysiologische pijn tijdens de bevalling is meestal wel een onderdeel van het natuurlijke proces, dat hand in hand gaat met een natuurlijke endorfineafgifte. Deze combinatie van endorfine en de andere geboortehormonen is complex en prachtig. Wanneer jij je veilig en ondersteund voelt, kan het natuurlijke bevallingsproces zich ontvouwen zoals het hoort en zal je lichaam dus de benodigde endorfine aanmaken om de sensaties en pijn van bevalling aan te kunnen en deze soepeler en korter te laten verlopen.

Als jij zorgt dat je aan dit alles denkt in jouw voorbereiding naar je bevalling toe, dan heb je alles in huis om jouw bevalling te ervaren als het overgangsritueel, The Rite of Passage, van vrouw naar moeder zoals de velen vrouwen al duizenden jaren voor jou hebben ervaren.
En dit zal je vormen en kracht geven voor de rest van je leven. Verwelkom het en laat de geboorte van je kindje je transformeren.

Wil je weten hoe ik jou hierbij kan helpen? Stuur mij dan een mail op kim@moedernatuurlijk.nl of een DM op Kim Jonasse 🤍 Geboorte & ouderschapscoach (@moeder_natuurlijk) • Instagram-foto’s en -video’s