Oxytocine
Oxytocine is een hormoon dat een heel belangrijke rol speelt tijdens de bevalling. Oxytocine zorgt ervoor dat de baarmoederspieren samentrekken en dat de borstvoeding op gang komt. Ook zorgt oxytocine voor het ultieme liefdesgevoel voor je kindje vlak na de bevalling.
Oxytocine is trouwens niet alleen belangrijk tijdens de bevalling. Het hormoon speelt een heel belangrijke rol gedurende het hele leven, bij zowel mannen als vrouwen. Oxytocine wordt ook wel het ‘knuffelhormoon’ of ‘gelukshormoon’ genoemd. Oxytocine komt vrij wanneer we genieten van lekker eten, lichaamscontact, een massage of intiem samenzijn met je partner. Oxytocine heeft een angstverminderend effect en draagt bij aan vriendelijkheid en zorgzaamheid. Het stofje zorgt voor behoefte aan intimiteit en seksueel gedrag. Daarnaast heeft het ook nog effect op de bloeddruk, lichaamstemperatuur, spijsvertering, regulatie van vochtbalans, groei, genezing van wonden, etcetera. Superbelangrijk stofje dus, die Oxytocine.
Het oxytocine infuus
Oxytocine zorgt dus voor het samentrekken van de baarmoederspieren, de weeën.
Wanneer de weeën onvoldoende kracht lijken te hebben en de ontsluiting niet zo snel vordert als goed is voor de bevalling of je kindje, kan ervoor worden gekozen om de weeën kracht bij te zetten met een infuus. Dit infuus bestaat uit synthetische oxytocine. Door middel van het bij-stimuleren van de weeën wordt de baarmoeder gestimuleerd om harder te werken. Je weeën worden krachtiger en de bevalling verloopt sneller. Dit lijkt alleen maar voordelen te hebben, zo’n (synto) infuus.
Er zijn ook nadelen aan zo’n infuus. Het infuus bestaat namelijk uit kunstmatige oxytocine, maar ons lichaam is niet in staat om dit kunstmatige hormoon om te zetten in een natuurlijk proces. Wanneer ons lichaam kunstmatig oxytocine krijgt toegediend, stopt het met het zelf aanmaken van de natuurlijke oxytocine. Het bevalproces wordt letterlijk overgenomen door een kunstmatig stofje en het natuurlijke proces wordt uitgeschakeld. Het kunstmatige proces neemt wel de bevalling over, maar omdat je lichaam stopt met het aanmaken van het natuurlijke hormoon, mis je de onmisbare functie van oxytocine vlak ná de bevalling. Het stofje zorgt namelijk voor dat ultieme geluksgevoel, die onvoorwaardelijke liefde voor je baby als je het voor het eerst in je armen houdt. En je lichaam heeft tijd nodig om zelf weer getriggerd te worden uit zichzelf oxytocine aan te maken.
Het stofje zorgt er ook voor dat je hersenen een seintje krijgen dat je baby er is en gevoed moet worden. Oxytocine zorgt ervoor dat je melk aan gaat maken en in samenspel met je baby zorgt het dat je toeschiet, zodat je baby kan drinken. Zonder de aanmaak van oxytocine is het op gang komen van de borstvoeding lastiger. De natuurlijke stimulans is weg gevallen en je zal meer moeite moeten doen en misschien problemen ervaren met het op gang brengen van de borstvoeding.
Nog een nadeel van het toedienen van kunstmatige oxytocine is dat je lichaam heftig kan reageren met een weeënstorm. De enorm krachtige weeën volgen elkaar in hoog tempo op zonder veel tussenpauze. Hierdoor zijn ze niet goed meer op te vangen en kan je snel uitgeput raken. De kans dat je pijnstilling ‘nodig’ hebt om de bevalling te doorstaan wordt aanzienlijk groter.
Oxytocine injectie
Meestal krijg je vlak na de geboorte van je kindje een injectie in je bovenbeen. Dit is een oxytocine injectie die vrijwel standaard gegeven wordt om te zorgen dat de placenta snel loslaat. Ook wanneer dit (eigenlijk) niet nodig is. Deze wordt door zorgverleners gegeven onder het mom ‘baat het niet dan schaadt het niet’, maar de oxytocine injectie kan toch bijwerkingen hebben.
“Wanneer ons lichaam kunstmatig oxytocine krijgt toegediend, stopt het met het zelf aanmaken van de natuurlijke oxytocine. Het bevalproces wordt letterlijk overgenomen door een kunstmatig stofje en het natuurlijke proces wordt uitgeschakeld.”
Baat het niet dan schaadt het niet, toch?
Ook voor onze baby’s is oxytocine een heel belangrijk hormoon. Het zorgt voor goede reflexen zoals het ‘zoeken’ naar de borst en het goed aanhappen, behoefte aan lichaamscontact en vermindering van stress en angst. Baby’s die geboren worden met behulp van weeën opwekkers, worden al voor hun geboorte geconfronteerd met een overmaat aan (kunstmatige) oxytocine. Dit zorgt ervoor dat de aanmaak van het natuurlijke oxytocine hormoon wordt afgeremd. Ze worden minder gevoelig voor oxytocine en het duurt langer voordat het lichaam zelf de aanmaak van natuurlijke oxytocine door heeft. Niet alleen als ze net geboren zijn, de verminderde gevoeligheid kan een levenslang probleem vormen. Zeker als je bedenkt hoe belangrijk het hormoon is in ons leven. Voor onze ‘zachte’, liefdevolle en zorgzame kant, vermindering van stress en angst, behoefte aan contact en intimiteit en al die andere lichamelijke functies.
Inmiddels worden ook verschillende lichamelijke klachten bij baby’s in verband gebracht met de overmaat aan (kunstmatige) oxytocine bij geboorte. Slaapproblemen, onverklaarbare huilbuien, extreme alertheid en afstandelijkheid zijn enkele voorbeelden. Deze baby’s willen niet of nauwelijks aangeraakt worden, zijn moeilijk te troosten en liggen het liefst ‘op zichzelf’.
Onlangs is een onderzoek gestart naar het effect van het toedienen van synthetische oxytocine tijdens de bevalling. Er was al bekend dat verlaagde oxytocine spiegels gerelateerd waren aan angsten en depressies. Men dacht dus dat het toedienen van synthetische oxytocine tijdens de geboorte, de barende vrouw een voorsprong zouden geven op psychisch welzijn. Het tegendeel blijkt echter waar. De studie liet zien dat het toedienen van synthetische oxytocine het risico op angsten en depressies bij vrouwen met een voorgeschiedenis van depressie met 36% stijgt. Voor vrouwen waarbij niet eerder sprake is van een vorm van depressie neemt het risico met 32% toe. Naast een grotere kans op depressies en angsten zijn er nog een aantal andere klachten die in relatie lijken te hebben met het toedienen van oxytocine. Vrouwen voelen zich vervreemd van zichzelf, een ander mens. Ze voelen geen band met hun kindje wat kan leiden tot (ernstige) hechtingsproblematiek. Geen behoefte aan seksueel contact, boze gevoelens en een gebrek aan ‘levensvreugde’. Het onmisbare liefdeshormoon lijkt in deze vorm dus juist een depressiehormoon te zijn geworden.
Natuurlijke oxytocine
Oxytocine is dus van levensbelang bij een bevalling, maar dan wel in haar natuurlijke vorm. Hoe kun je ervoor zorgen dat je lichaam goed piekt in natuurlijke oxytocine levels om optimaal gebruik te kunnen maken van al haar mooie eigenschappen?
Eigenlijk is het aller belangrijkst dat je stress voorkomt. Stress is oxytocine ’s grootste vijand. Stress en spanning verhogen het hormoon cortisol en cortisol remt de aanmaak van oxytocine. Andersom werkt het trouwens ook, oxytocine remt de aanmaak van cortisol. Hoe zorg je er tijdens je bevalling voor dat je zo min mogelijk stress ervaart zodat de oxytocine kan stromen?
- Veiligheid: Om geen stress te ervaren is het belangrijk dat je je veilig voelt. Je bent in een veilige omgeving en je voelt je op je gemak bij de mensen om je heen.
- Warmte: Warmte is belangrijk bij een gevoel van behaaglijkheid. Je voelt je fijner in een warme omgeving. Je spieren ontspannen makkelijker wanneer je warm bent en jij dus ook.
- Lichaamscontact: Lichamelijk contact stimuleert de aanmaak van oxytocine. Ga samen met je partner onder de douche of in bad. Laat hem je vasthouden of masseren. Geniet zo lang mogelijk van ongestoord huid-op-huid contact met je net geboren baby.
- Beweging: Blijf in beweging. Wanneer je je vrij kunt bewegen voel je je vrijer en kun je je makkelijker toegeven aan wat je lichaam van je vraagt. Dit helpt enorm bij het ontspannen.
- Controle: Wanneer je het gevoel hebt dat je de controle verliest, verhoogt het stressniveau. En dat willen we nou juist niet. Het houden van controle tijdens de bevalling begint bij een goede voorbereiding. Weet wat je kunt verwachten en welke keuzes je kunt maken.
“De studie liet zien dat het toedienen van synthetische oxytocine het risico op angsten en depressies bij vrouwen met een voorgeschiedenis van depressie met 36% stijgt. Voor vrouwen waarbij niet eerder sprake is van een vorm van depressie neemt het risico met 32% toe.”
Bronnen:
https://www.arjenpasma.nl/oxytocine-schade.html
http://onlinelibrary.wiley.com…
Boek: de oxytocinefactor
