Ergonomisch dragen
Wat is nou ergonomisch dragen. Waar let je op bij het aanschaffen van een draagdoek of draagzak. Wat is het verschil tussen ergonomisch en niet ergonomisch dragen. En waarom is ergonomie zo belangrijk bij het dragen? Dat lees je in mijn blog.
De laatste tijd krijg ik veel appjes en pb’tjes van jonge (aanstaande) moeders die graag meer willen weten over het dragen. Leuk! Veelal beginnen deze gesprekken met ‘ik heb ook zo’n draagzak, een baby björn ofzo, maar als ik daar een tijdje mee draag dan krijg ik heel snel last van mijn rug/nek/schouders. Maar bij jou ziet het er zo relaxed uit, dat zou ik ook wel willen.’ Tijd dan maar, om daar mijn eerste echte blog aan te wijden.
Waarom zou je dragen?
Waarom zou je je kindje willen dragen, je hebt tegenwoordig toch allemaal een superhippe en luxe kinderwagen? Dragen heeft meer voordelen dan alleen als vervoersmiddel. Door je (pasgeboren) baby bij je te dragen pak je meteen een paar basisbehoeften van je kleintje mee. 9 maanden lang heb je je kindje heel dicht bij je gedragen. Het werd continu voorzien van warmte en voeding en viel heerlijk in slaap bij het ritmisch gebonk van je hart en in de deining van je bewegingen. Eenmaal geboren zijn die behoeften niet anders. De basisbehoeften van een baby bestaan uit voeding, veiligheid, warmte en geborgenheid. Anders dan baby’s van andere zoogdieren zijn mensenbaby’s die eerste tijd enorm afhankelijk van hun moeder. Zij hebben hun moeder nodig om regelmatig kleine slokjes suikerrijke moedermelk te drinken om hun hersentjes snel te laten groeien. Zij hebben lichaamscontact nodig om hun zenuwstelsel verder te ontwikkelen. En zij hebben de warmte en veiligheid van moeders lichaam nodig om te overleven, want als ze alleen zijn, vormen ze een makkelijke prooi voor eventuele roofdieren. Dat er tegenwoordig geen beren en tijgers meer rondlopen die ze op willen eten, weten die kleine baby’tjes natuurlijk niet. Dit instinct zit volledig vastgeroest in onze genen. Het dragen van je baby is dus eigenlijk een heel logisch gevolg op de zwangerschap.
Behalve het vervullen van een oerbehoefte van je baby heeft dragen nog veel meer voordelen:
- Je hebt je handen vrij voor (huishoudelijk) werk of eventuele andere kinderen;
- Het bevordert de interactie en daarmee de hechting tussen ouder en kind;
- Een baby voelt zich veilig tijdens het dragen;
- Dragen biedt de baby een veilige deelname aan het sociale leven;
- Dragen stimuleert de ontwikkeling van de hersenen;
- Dragen stimuleert de ontwikkeling van het evenwichtsorgaan;
- Dragen stimuleert de taalontwikkeling;
- Tijdens het dragen “trainen” baby’s op een veilige manier spieren die zij voor andere ontwikkelingen nodig hebben;
- Dragen voorkomt verdere ontwikkeling van een voorkeurshouding en een afgeplat achterhoofdje;
- Dragen biedt verlichting bij darmkrampjes en reflux;
- Doordat een baby tijdens het dragen continu lichamelijk gestimuleerd wordt krijgen zij continu ademprikkels en is de kans op apneu cq wiegendood beduidend kleiner;
- In de juiste houding gedragen zal een kindje in de doek hetzelfde vertrouwde, geborgen gevoel hebben als toen hij nog in je buik zat en daardoor rustig worden;
- Baby’s die gedragen worden huilen aanzienlijk minder dan baby’s die niet gedragen worden;
- Met een kind in een draagdoek kom je overal (wel eens geprobeerd de kruidvat door te komen met een kinderwagen?!);
- Het is ook gewoon ontzettend gezellig!
Waarom wordt er dan zo weinig gedragen?
Waarom worden ondanks de vele voordelen baby’s in Nederland maar zo weinig gedragen? Helaas is het in de westerse standaard “normaal” om een baby zo snel mogelijk “op zichzelf” te leggen. Toch denk ik dat veel jonge ouders er wel de voordelen in zien en in de meeste huishoudens met kleine kinderen wel een babydrager aanwezig is. Maar waarom blijft die dan vaak werkloos in de kast liggen?
Als je op zoek gaat naar een draagzak kom je als snel uit bij een Baby Björn of een Stokke MyCarrier. Deze worden in de meeste grote babywinkels voor goed geld verkocht als ergonomische draagzakken en moeten dus wel goed zijn toch? Ook voor Joanne wilde we de “beste” en kwamen thuis met een Stokke MyCarrier. Voornamelijk manlief heeft hier mee gedragen want ik kreeg er snel last van. Nu zal het ook niet meehelpen dat Joanne niet bepaald een lichtgewicht was en ik kort na Joanne haar geboorte een auto-ongeluk heb gehad met een whiplash als gevolg. Maar langer dan een half uur dragen was echt geen optie helaas. Waar gaat het dan mis?
Bovengenoemde draagzakken, samen met nog een aantal merken zoals Chicco, Minimonkey en Maxicosi zijn stiekem helemaal niet zo ergonomisch. Ze hebben een smal zitvlak waardoor het kindje in het kruis hangt en de beentjes naar beneden bungelen. Daarnaast hebben ze een verhard rugpand waardoor het voor het kindje niet mogelijk is om de natuurlijk houding aan te nemen en het dus moeilijk is om te ontspannen. Je merkt dat ook wel op je arm, een gespannen kind draagt zwaarder dan wanneer je kindje lekker ontspannen bij je hangt. Zo werkt dat ook in een drager. Daarnaast is de drukverdeling van deze draagzakken voor de ouders ook niet optimaal.
Hoe dan wel?
Het belangrijkst is dat je kindje in de doek of drager zijn natuurlijke houding kan aannemen. Dat houdt in dat ze van knie tot knie ondersteund zijn. Ze hebben de beentjes goed opgetrokken, met de knietjes hoger dan de billetjes (de zogenaamde ‘M-houding’). Het ruggetje is licht gebold en het nekje goed ondersteund. De schoudertjes licht naar voren gebogen en de handjes naast het hoofdje, binnen handbereik om op te sabbelen. Als het kindje groeit veranderd geleidelijk die natuurlijk houding en gaan ze steeds rechter op zitten. Ondersteuning in de nek wordt wat minder belangrijk. Wel blijft het van belang dat een drager knie tot knie ondersteuning geeft om te zorgen voor een ontspannen zit.
Soorten dragers
Er zijn verschillende mogelijkheden om je kindje op de juiste manier bij je te dragen. Ik noem hier vijf verschillende soorten geschikte dragers met de bijbehorende eigenschappen. Het verschilt per moment van de dag, behoefte van jou en je kindje, maar ook per persoon en lichaamsbouw, wat voor jou de fijnste manier van dragen is. Let er op dat er in alle gevallen een knie tot knie ondersteuning mogelijk is en er geen verhard rugpand in de drager zit.
Rekbare doeken:
Rekbare doeken zoals bijvoorbeeld SmallVips Carrier zijn laagdrempelige beginnersdoeken. Ze zijn vooral heel erg geschikt voor kleine, pasgeboren kindjes. Voor een wat groter/zwaarder kindje is het wat minder geschikt, door het gewicht zakt de rekbare stof wat uit waardoor het zwaar wordt om te dragen. Met een rekbare doek is eigenlijk maar één soort knoop veilig en geschikt om te doen.
Geweven doeken:
Geweven doeken heb je in allerlei soorten, maten en prijsklassen. Prettige, betaalbare beginnersdoeken zijn merken als Pure Baby Love en Yaro Slings. Je hebt draagdoeken in verschillende materialen en blends. Katoen, linnen, hennep, wol, zijde en de wat luxere doeken ook bijvoorbeeld cashmere en kamelenwol. Deze materialen en blends hebben allemaal zo hun eigen eigenschappen. Je hebt doeken in verschillende maten. Van Maat 2 (2.60 meter) tot en met maat 7 (5.20 meter) en soms zelfs 8 of 9. Om te beginnen is een Maat 6 prima. Maat 6 (4.60 meter) is de meest gebruikte maat en goed te gebruiken voor de meest gangbare knopen. Afhankelijk van je postuur en knooptechniek die je wilt gebruiken kan je kiezen voor een andere maat. Hier zal ik later meer over vertellen.
Ringsling:
Een ringsling is een draagdoek met aan het uiteinde twee ringen. Deze draag je op één schouder. Het andere uiteinde van de doek haal je door de ringen waardoor een zitje ontstaat.Een ringsling is vooral heel handig voor “even snel”, bijvoorbeeld als je auto in, auto uit moet, of je een dreumes hebt die af en toe ook zelf wil lopen. Een ringsling kan je vanaf dag één gebruiken. Een nadeel van een ringsling is dat je asymmetrisch draagt en je echt even de tijd moet nemen om hem goed af te stellen. Met een wat zwaarder kindje zal het niet prettig zijn om hier uren mee te gaan wandelen.
Mei Tai:
Een Mei tai is eigenlijk een voorgevormde draagdoek. Mei Tai is geen merk, maar een type drager. Het bestaat uit een rechthoekig rugpand met daar aan vast twee heupbanden en twee schouderbanden, meestal van draagdoekenstof. Een mei tai heeft als voordeel dat het wat sneller in gebruik is. Je hoeft niet ingewikkeld te knopen en is daardoor wat gebruiksvriendelijker. Je vouwt hem klein op en kan hem altijd bij je hebben. Ik vind het een ideale drager, Loïs heeft hier de eerste 8 maanden zo ongeveer in gewoond! Enige nadeel is dat ik het vanaf een kilo of 9 echt wel een beetje zwaar vond worden. In ieder geval voor langere afstanden.
Ergonomische drager:
Een ergonomische drager is een draagzak of ook wel SSC (Soft Structured Carrier) waarbij het voor de baby wèl mogelijk is om de natuurlijke houding aan te nemen. De draagzak ondersteund van knie tot knie en heeft een zacht rugpand waardoor het bollen van de rug mogelijk is. Het is een volledig voorgevormde drager die je als rugzak (of op je buik) aantrekt. Als je dat knopen allemaal maar niks vindt is een ergonomische draagzak ook super fijn. Je stelt hem eenmalig af en vervolgens is het om klikken, kind erin en gaan. Een ergonomische drager hoeft ook echt niet duurder te zijn dan een niet-ergonomische. Je hebt al een ergonomische drager voor €45,- en dat terwijl een Stokke MyCarrier toch minstens €149,- kost! Er zijn verschillende echte ergonomische dragers op de markt, zoals onder andere:
Tula. Een Tula komt in verschillende maten. De ‘baby’ versie is vanaf de geboorte te gebruiken met een apart verkrijgbare infant insert. Deze gebruik je tot je baby ongeveer 7 kilo is en/of broekmaat 68 heeft. Daarna kan je de Tula tot ongeveer broekmaat 92 blijven gebruiken. Eventueel zijn er dan nog verbreders te koop om nog langer plezier van je Tula te hebben, of je gaat kijken naar een Toddler versie, die vanaf broekmaat 92 tot ongeveer 110 goed te gebruiken is. De Tula is een zogenaamde Full Buckle en werkt met een klik systeem. Het is klikken en go! Tula’s zijn verkrijgbaar vanaf €120,-;
Kokadi Flip en TaiTai. Een Kokadi Flip en TaiTai zijn gemaakt van draagdoekenstof en daardoor lekker zacht en luchtig. De Flip heeft een volledig kliksysteem en de TaiTai is een zogenoemde Half Buckle. Deze heeft wel een heupgordel met gesp, maar lange schouderbanden die je zelf moet knopen. Voordeel daarvan is dat het makkelijk in gebruik is wanneer verschillende mensen gebruik maken van de drager. Je hoeft de gespen dan niet steeds opnieuw af te stellen als een ander hem gebruikt heeft, maar knoopt hem gewoon op maat. Ik vind het persoonlijk met een half buckle wel iets zwaarder dragen dan met een full buckle. De Flip en TaiTai zijn eveneens in verschillende maten verkrijgbaar. De ‘baby’ is vanaf de geboorte tot ongeveer broekmaat 80 te gebruiken. De ‘toddler’ gebruik je vanaf maat 74 tot ongeveer broekmaat 98 en daarna heb je nog de ‘toddler XL’, die is te gebruiken vanaf maat 86 tot ongeveer 104. Kokadi Flip en TaiTai zijn verkrijgbaar vanaf €129,-;
Ergobaby. Er zijn verschillende versies van de Ergobaby verkrijgbaar. Een Ergobaby heeft ook een kliksysteem en gebruik je de eerste periode met een aparte verkleiner. Deze draagzak is tot in de peutertijd, tot ongeveer 20 kilo goed te gebruiken. Prettig dus als je 1 drager wilt kopen en deze langere tijd wilt gebruiken. Ergobaby wordt tegenwoordig ook bij de Baby Dump verkocht. Een Ergobaby draagzak is verkrijgbaar vanaf €109,-;
Hoppediz Bondolino. De bondolino is ook een half buckle en heeft dus het voordeel dat je de schouderbanden knoopt, daardoor hoef je de banden niet op maat te verstellen en is hij makkelijker in gebruik als er verschillende volwassenen mee dragen. De heupband heeft geen gesp maar klittenband, ook dit hoef je dus niet te verstellen als iemand anders hem gebruikt heeft, maar maak je gewoon vast waar jij hem wilt hebben. De Bondolino is geschikt vanaf de geboorte en heeft ingebouwde verbreders waardoor hij geschikt zou zijn tot 20 kilo. Ik vind hem persoonlijk vanaf ongeveer maat 80 te klein worden. Voornamelijk door het relatief korte rugpand en ik vond het geen ideale knie tot knie ondersteuning meer geven met de verbreders. Toch hebben we deze drager het eerste jaar met veel plezier gebruikt. Een Bondolino is verkrijgbaar vanaf €99,-;
Manduca. Manduca is een voorgevormde ergonomische draagzak met gespen. Het heeft een geïntegreerde verkleiner waardoor er voor pasgeboren baby’s geen aparte insert nodig is. Het rugpand kan verlengd worden waardoor het ook voor grotere kinderen langer te gebruiken is. De Manduca is geschikt voor kinderen van ongeveer 3,5 tot 20 kilo. Een Manduca is verkrijgbaar vanaf €95,-;
Boba. De Boba 4G is een ideale drager om vanaf de geboorte tot een jaar of 4 mee te kunnen dragen. De drager heeft een infant insert die uit twee fasen bestaat, waardoor je je kindje al vanaf de geboorte in een ideale houding kunt dragen. Door het relatief lange rugpand worden ook oudere kindjes goed in de rug ondersteunt. Wanneer het zitvlak eigenlijk te smal wordt kan door middel van de voetensteuntjes toch de optimale M-houdingen worden verkregen. Een Boba 4G is verkrijgbaar vanaf €109,-;
Marsupi. De Marsupi is geschikt vanaf de geboorte tot ongeveer één jaar. Deze drager heeft geen gespen, maar de heupband en schouderbanden maak je vast met klittenband. De Marsupi is verkrijgbaar in drie verschillende maten. In tegenstelling tot andere draagzakken, zijn deze maten afhankelijk van het postuur van de drager. Het is een lichte en compacte draagzak die je makkelijk meeneemt. De Marsupi is verkrijgbaar vanaf €65,-.
Dit zijn een aantal voorbeelden van relatief goed verkrijgbare ergonomische dragers, maar er zijn er meer. Afhankelijk van de broekmaat van je baby en je budget kan je voor een van deze ergonomische dragers kiezen. Als je twijfelt of een drager ergonomisch is vraag je dan af of er knie tot knie ondersteuning mogelijk is en of de drager een verhard rugpand heeft. Als de eerste vraag met ‘ja’ en de tweede met ‘nee’ beantwoord kan worden heb je een ergonomische drager te pakken. Ik heb een Kokadi Flip Toddler Rubin Stars en een Bondolino Poplin grijs ster.
Het is NIET verstandig om op de markt een paar meter katoen te kopen en hier zelf een draagdoek van te maken. Draagdoeken zijn gemaakt met een speciale weving die sterk genoeg is om je kindje te kunnen dragen.. Daarnaast zijn ze getest op veiligheid en gekleurd met veilige verf waar je kindje rustig op sabbelen.
Onze ervaring
Joanne hebben we als baby ook wel gedragen, maar niet zo veel en intensief als Loïs. Ik ben Loïs in eerste instantie gaan dragen om mijn handen vrij te hebben voor Joanne. Loïs had veel huidhonger, veel behoefte aan lichamelijk contact en vond het moeilijk om alleen te slapen. Daarom sliep ze veel bij mij in de Hop-Tye en ondertussen kon ik me met Joanne bezig houden. Toen ze wat ouder en zwaarder werd, werd mijn interesse voor geweven doeken aangewakkerd en heb ik mijn eerste geweven doek gekocht, een Didymos Indio Sole Occidente. In eerste instantie voornamelijk alleen binnen, maar omdat Loïs die wandelwagen eigenlijk maar niks vond ook buiten steeds meer gaan dragen. Ondertussen staat onze buggy bij oma en de kinderwagen op Marktplaats want die staat ongebruikt in de gang.
Voor de papa’s en mama’s die meer willen weten over ergonomisch dragen raad ik aan je aan te melden bij de faceboekgroep ‘draagpraat‘. En als je al een doek hebt, maar er niet zo goed mee overweg kunt op opzoek bent naar hoe je bepaalde knopen kunt doen is een draagconsult natuurlijk een aanrader!
Veel draagplezier!
*Keep them close, carry them all*
♥ Anouk